Stereotaksik Vakum Yardımlı - Mamografi Rehberliğinde Meme Biyopsisi

Tanımı

X (Röntgen) – ışını ile, yani mamografi rehberliğinde yapılan biopsi şeklidir.

Mamografi, meme hastalıkları tanısında tartışmasız yöntem olmakla birlikte yeni farkedilen bir oluşumun bazen sadece görüntüleme ile iyihuylu mu yoksa kötühuylu mu olduğu söylenemez. Yalnızca mamografik belirti veren şüpheli değişikliklerde açık biopsiye alternatif olarak minimal invaziv (kapalı) bu yöntem uygulanır.

Meme üzerinden şüpheli odağa özel mamografik görüntüler eşliğinde içi boş bir iğne yerleştirilir. 3 boyutlu komputerize görüntüler alanın x, y ve z eksenlerinde yerini belirleyerek doku örneklerinin doğru yerden alınmasını sağlar. Bu işlem için özel bir mammografi aletine gereksinim vardır. Günümüzde bu işlem için gerekli ekipman digital tam alan mammografi aletlerinin aksesuarı şeklinde geliştirilmekte ve özel talep üzerine üretilmektedir.

Bu konuda eğitim görmüş radyolog ve teknisyen kombinasyonu gereklidir.

Önce Röntgen tüpü 0 derecede iken meme ışınlanır. Bu görüntü baz alınarak tüp detektöre +15 ve – 15 açılarında iken - stereo (ikili) - görüntü alınır. İki farklı açıda şüpheli değişikliğin x ekseninde kayma mesafesinden lezyonun meme içindeki derinliği hesaplanır.

Uygulama

İşlem günü bir yakınınız ile gelmeniz tavsiye olunur.

Aspirin veya kan sulandırıcı ilaçlar kullanıyorsanız bu ilaçları üç gün önceden bırakmanız gerekir.

İşlem yatarak veya oturarak da yapılabilir. Genelde bu karar örneklenecek odağın meme içerisindeki konumuna bağlıdır. İşlem sırasında hareketsiz kalmak önemlidir.

Mamografi pedalı ile meme sıkıştırılır. Pedalın ortasındaki pencereden gerekli cilt temizliği ve lokal anestezi işlemleri tamamlandıktan sonra, iğne ciltten geçerek meme içerisine yerleştirilir. Genelde kullanılan iğne türü vakuum yardımı ile çalışır. İğne ucunu döndürerek şüpheli bölgenin farklı yerlerinden doku almak hedeflenir. Bu esnada yine stereo (ikili) görüntüler alınarak iğnenin gerçekten lezyon içerisinde olduğundan emin olunur. 6 ile 12 arasında örnek elde edilir.

Sonrasında tekrar bir set görüntü alınarak lezyon tamamı çıkarılmışsa yerine küçük bir metalik klip yerleştirilir. İşlem tamamlanınca biopsi alanı özel flaster ile kapatılır. 24 saat zorlayıcı hareketlerden kaçınılması tavsiye edilir.

İşlem genelde yarım saat içerisinde tamamlanır. Çoğunlukla ağrı hiç hissedilmez. İşlem sonrasında meme cildinde kalıcı iz görülmez.

Sonuçlar

İğne yardımı ile alınan materyal patolog tarafından incelenir. Sonrasında uygulanacak tedavi yöntemi klinisyeniniz tarafından planlanır. Patoloji sonucunda atipik hücreler ya da kansere zemin oluşturabilecek bir değişiklik tespit edilmişse açık biopsiye karar verilebilir. Kanser tanısında ise cerrah veya onkolok tedaviyi planlar.

Unutmayın ki, tüm meme biopsilerinin %70 – 80’i iyi huyludur.

Faydaları
Ultrasonda görülemeyen, sadece mamografide görüntülenen erken tümör (DCIS) bulgusu olan kireçlenme odakların ve küçük kitlelerin patolojik değerlendirilmesinde yeri tartışılmaz çok önemli minimal invaziv kapalı biopsi yöntemidir.

Yataksız görüntüleme merkezlerinde yapılabilecek basit bir işlemdir.

Açık biopsi ile karşılaştırıldığında daha çabuk ve daha ucuz bir yöntemdir. Meme dokusunun yapısını bozmaz ve kalıcı değişikliklere yol açmaz.

İyileşme zamanı çok kısadır, günlük yaşam aktivitesine hemen dönülebilinir.

Vakuumlu biopsiler bazen tüm lezyonun olduğu gibi çıkmasını da sağlar.

Riskler
Vakumlu yöntemle büyük parçalar alınabildiğinden kanama veya hematom olasılığı vardır. Ancak bu oran %1’den düşüktür.

Hafif de olsa ağrı yapabilir, işlemden sonra basit bir ağrı kesici ilaç yeterli olur.

Cildin geçildiği her işlemde olduğu gibi enfeksiyon riski çok düşük de olsa vardır. Antibiyotik tedavisi gerektirecek enfeksiyon riski %0.1’den azdır.

Gebelik ihtimali varsa mutlaka işlemi yapacak olan doktora veya teknisyene bu durum bildirilmelidir.

Hazırlık

Randevu alırken aldığınız tüm ilaçları (aspirin, Vitamin E, kan sulandırıcılar, bitkisel ilaçlar...) bildiriniz.

Lokal anesteziye allerjiniz varsa mutlaka haber verin.

En az 24 saat öncesinden alkol almayın.

Hafif yemek yemiş ve az sıvı içmiş olun.

İşlem öncesinde meme cildi üzerine deodorant, talk pudrası, losyon, vücut sütü veya kremi, parfüm sürmemeye dikkat edin.