El Bileği Grafisi (Kemik Yaşı Tayini)

Kemik yaşı tayini bir çocuğun iskelet sisteminin ne kadar hızlı veya yavaş geliştiğini değerlendirmede faydalı olan bir görüntüleme yöntemidir. Doktorların fiziksel gelişmeyi geciktiren ya da hızlandıran durumları saptama ve takip etmesinde yol göstericidir.  

Kemik yaşı tayini için çekilen el bilek grafisi, çocuğunuzun iskelet sisteminin olgunluğunun belirlenmesinde önemli bilgiler verir. Genellikle sol el, bilek ve el parmaklarının içerecek şekilde tek bir röntgen filmi çekilerek yapılır. Çocuğunuzun sağlığı için herhangi bir risk oluşturmayacak düzeyde, çok az miktarda radyasyon kullanılan güvenli ve ağrısız bir tetkiktir. İşlem sırasında bu çok az miktardaki radyasyonun olumsuz olabilecek etkilerini de engellemek için tiroid bezi ve yumurtalık gibi hassas organlar kurşun koruyucu önlüklerle korunmaktadır. İşlem için herhangi bir ön hazırlık gerekmemektedir. Oldukça hızlı şekilde birkaç saniye içerisinde film çekimi gerçekleştirilir. Çekim süresince, çocuğun elinin parmaklar açık şekilde inceleme masasında hareketsiz kalması çekim kalitesi için oldukça önemlidir.

Bir çocuğun parmak ve el bileğindeki kemiklerin heriki ucunda büyüme plağı adı verilen büyüme alanları bulunur. Bu plaklar kemiklerin uzunlama büyümesini sağlayan özel hücrelerden oluşur. Büyüme plakları daha az mineral içerdiklerinde, röntgen görüntüsünde kemiğin diğer kesimlerine göre daha siyah olarak görünürler. Bu nedenle röntgen filmlerinde ayırt edilmeleri oldukça kolaydır. Çocuklar büyüdükçe, bu büyüme plaklarının X - ışını görüntüleri değişir ve tedricen incelerek en sonunda kaybolur, yani büyüme plağı kapanır. Her yaşta kemiklerin ve büyüme plaklarının görünümü farklıdır.

Röntgen filmindeki kemiklerin gelişim düzeyi aynı cinsiyet ve yaştaki çok sayıda çocuktan elde edilmiş verilerle oluşturulmuş standart bir kemik yaşı atlasındaki el grafileri ile karşılaştırılır.

Tanner – Whitehouse 2 yöntemine göre ön kol, el bilek ve parmak kemiklerinin gelişimi  ayrı ayrı tablolarla değerlendirilerek çocuğun kemik yaşı tayin edilir.

Kemik yaşı tayini hangi durumlarda yapılır?

1. Çocuğun ergenliğe ne zaman gireceğini belirlemek amacıyla,
2. Tahmini boyunun ne kadar olacağını saptamak amacıyla,
3. Büyüme hormonu eksikliği, hipotiroidi, erken ergenlik, böbreküstü bezi bozuklukları gibi büyüme ile ilgili hormon seviyelerini etkileyen hastalıklarda, Turner Sendromu gibi kalıtımsal büyüme bozukluklarında tedavi türünün ve zamanlamasının belirlenmesinde, tedaviye yanıtın takibinde de kullanılır.

Kliniğimizde radyolojik çekimi yapılmış el bileği grafisi